«« beveiliging & veiligheid
|
|
|
mede mogelijk gemaakt door facilitaire informatie online
|
|
Kantoorgebouwen en Onderwijsgebouwen
LeoHooijmansGalileoNoordwijkFacilitaireInformatieOnlineHoezo??
Voorwoord
In de jaren negentig en in het begin van deze eeuw heb ik regelmatig cursisten en studenten geïnformeerd over veiligheid in het kantoorgebouw, BHV (BedrijfsHulpVerlening), enzovoort. In de cursusdocumentatie sloten we meestal een informatiebrochure over brandveiligheidsconcepten bij. In verband met de rubriek 'beveiliging & veiligheid' op de website 'facilitair informatie online' ben ik op zoek gegaan naar een digitale versie van de brochure en hoe de stand is van de 'concepten'. Alle adressen en telefoonnummers van de brochure toen, werkten niet meer. Op internet was het niet eenvoudig om de informatie boven water te halen. Na een paar telefoontjes met het Ministerie van Binnenlandse Zaken kwam ik achter de organisatie waar de informatie is ondergebracht. Op de website van NIFV (Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid Nibra) kon ik mijn gezochte informatie niet makkelijk vinden. Na een e-mailtje ontving ik een link naar een internetpagina waar ik een deel van de informatie boven water kon halen. Het bleek dat de concepten 'onder handen' werden genomen.
Hieronder geef ik de tekst weer uit de informatiebrochure van 1995. Toch handig als die te gebruiken is als er nog geen nieuwe is. Een prettige bijkomstigheid is dat de meeste van de brandveiligheidsconcepten als digitaal kopie (helaas in matige kwaliteit) te downloaden (op te halen) zijn.
De oude adresinformatie laat ik weg en zet daarvoor de huidige webinformatie in de plaats.
Leo Hooijmans, Noordwijk, 10 februari 2010.
Brandweerzorg
Het huidige brandbeveiligingsniveau in kantoorgebouwen en onderwijsgebouwen is toereikend om slachtoffers bij brand te voorkomen.
De brandbeveiligingsvoorzieningen zijn echter onvoldoende als het gaat om het beperken van schade.
Met name in het geval van onderwijsgebouwen laat het brandveiligheidsniveau met betrekking tot de interne organisatie te wensen over. Onderwijzend en ondersteunend personeel lijkt onvoldoende bekend met de procedures in geval van brand. Lang niet alle scholen hebben een ontruimingsplan en, ook al is dat aanwezig dan zijn de middelen om bij brand snel te ontruimen vaak onvoldoende. De interne organisatie en brandpreventieve voorzieningen zijn in kantoorgebouwen doorgaans beter.
Het gemiddelde schadebedrag bij brand in kantoorgebouwen bedraagt 77.050 gulden en in onderwijsgebouwen 127.500 gulden (1995 redactie).
Oorzaken
In onderwijsgebouwen is brandstichting verreweg de voornaamste brandoorzaak; bijna de helft van alle branden worden aangestoken. In kantoorgebouwen is defecte apparatuur of een verkeerd gebruik ervan de oorzaak bij ruim een derde van alle branden.
In de periode 1988-1994 zijn in kantoorgebouwen vier mensen bij brand om het leven gekomen. In onderwijsgebouwen één persoon. Het aantal gewonden bedroeg respectievelijk 74 en 53.
Trends
Maatschappelijke trends hebben gevolgen voor het brandveiligheidsniveau.
Zo kunnen technologische ontwikkelingen als het keycard systeem nadelige invloed hebben op de mogelijkheid voor een veilige ontruiming en het effectief optreden van de brandweer. Doordat kantoorgebouwen steeds vaker in delen worden verhuurd aan verschillende bedrijven, is de kans aanwezig dat vluchtroutes in de praktijk niet meer aanwezig zijn. In verband met privacy en inbraakpreventie kunnen gangdeuren in deze gebouwen afgesloten zijn. Een andere trend met mogelijke negatieve gevolgen voor de brandveiligheid in onderwijsgebouwen is dat deze gebouwen door fusies groter worden en brandveiligheid niet meer de nodige prioriteit krijgt. Er moet meer door minder mensen worden gedaan.
Goed opgeleide en ervaren bedrijfshulpverleners worden schaars.
Ruim een kwart van de branden in kantoorgebouwen wordt gemeld door een brandmeldinstallatie. Het aantal meldingen door een vertoont een duidelijk stijgende tendens.
Brandbeveiligingsconcepten
Deze conclusies en trends zijn beschreven in het brandbeveiligingsconcept kantoorgebouwen en onderwijsgebouwen. Dit brandbeveiligingsconcept maakt deel uit van een serie, bedoeld om de samenhang in de regelgeving te verbeteren. In een brandbeveiligingsconcept is af te lezen welke factoren de brandveiligheid in een bepaald type gebouw beïnvloeden en hoe. Voor elke fase van de brand zijn de noodzakelijke brandbeveiligingsmaatregelen en -voorzieningen aangegeven. Alle betrokkenen kunnen er hun specifieke verantwoordelijkheden aan ontlenen. De overheid kan dit brandbeveiligingsconcept gebruiken voor het invullen van het aspect brandveiligheid in regelgeving. Dit alles moet uiteindelijk resulteren in een hogere brandveiligheid, met minder kans op slachtoffers en materiële schade.
|
Minuten |
|
---------------------------- |
0 |
---------------------------- |
ontdekkingstijd I |
|
I ontdekkingstijd |
I |
|
I |
I |
|
I |
---------------------------- |
13 |
---------------------------- |
alarmeringstijd I |
|
I meldtijd |
I |
|
I |
---------------------------- |
15 |
---------------------------- |
ontruimingstijd I |
|
I opkomsttijd |
I |
|
I |
|
23 |
---------------------------- |
I |
|
I inzettijd |
I |
|
I |
I |
|
I |
I |
|
I |
|
30 |
---------------------------- |
I |
|
I redtijd/blustijd |
I |
|
I |
I |
|
I |
I |
|
I |
I |
|
I |
I |
60 |
---------------------------- |
I |
|
I nablustijd |
---------------------------- |
|
I nazorgtijd |
|
|
|
In het brandbeveiligingsconcept is het normatief brandverloop in een kantoorgebouw of onderwijsgebouw geschetst. |
Voor welke gebouwen geldt dit concept?
Als eerste in de serie brandbeveiligingsconcepten verscheen in maart 1994 het brandbeveiligingsconcept onderwijsgebouwen.
Dit brandbeveiligingsconcept is niet meer verkrijgbaar. Gezien de grote overeenkomsten tussen onderwijsgebouwen en kantoorgebouwen is gekozen voor het combineren van beide typen gebouwen in één brandbeveiligings-concept.
Kantoorgebouwen zijn er in alle soorten en maten.
Enkele voorbeelden: banken, nutsbedrijven, verzekeringswezen, handelsfirma's, ministeries, provinciehuizen, gemeentehuizen en gerechtsgebouwen. Ook in veel andere gebouwtypen bevinden zich kantoorruimtes, waarop dit brandbeveiligingsconcept van toepassing is. In de categorie onderwijsgebouwen vallen gebouwen voor: primair, voortgezet, beroeps- en hoger beroepsonderwijs, als mede wetenschappelijk onderwijs en volwasseneneducatie.
Dit brandbeveiligingsconcept geldt niet voor peuterspeelzalen en kinderdagverblijven. Die worden aangemerkt als bijeenkomstgebouwen (zie hiervoor het brandbeveiligingsconcept gebouwen met een publieksfunctie).
In onderwijsgebouwen blijft het aantal meldingen door een brandmeldinstallatie laag. Veel branden ontstaan hier buiten de normale gebruiksuren. In ruim de helft van het aantal gevallen vindt de brandmelding plaats door omwonenden.
Normatief brandverloop
De temperatuurontwikkeling bij brand is niet evenredig met het tijdsverloop. Er is een trage ontwikkeling in het begin, maar daarna loopt de temperatuur zeer snel op tot het punt van vlamoverslag. Zo is het normatief brandverloop te schetsen. In het brandbeveiligingsconcept kantoorgebouwen en onderwijsgebouwen gelden de volgende uitgangspunten:
~ binnen 15 minuten na het ontstaan is de brand ontdekt, zijn bedreigde personen gealarmeerd en is de brand gemeld aan de brandweer;
~ binnen 30 minuten, dus uiterlijk 15 minuten na de alarmering, moeten de bedreigde personen zonder hulp van de brandweer het gebouw hebben verlaten;
~ binnen 15 minuten na de melding van de brand is de brandweer aanwezig en operationeel;
~ binnen 60 minuten na het ontstaan heeft de brandweer de brand onder controle en zijn alle nog eventueel bedreigde personen door de brandweer gered.
In kantoorgebouwen ontstaan de meeste branden (22 procent) in kantoorruimtes.
In onderwijsgebouwen in de klaslokalen of de aula (24 procent).
In beide soorten gebouwen ontstaat zo'n 10 procent van de branden in de gang of in het trappenhuis.
Brandbeveiliging op hoofdlijnen
Op basis van deze uitgangspunten zijn er voor ieder stadium van de brand specifieke doelstellingen af te leiden, zoals: het voorkomen van brand, het zo snel mogelijk ontdekken van brand, het zo snel en adequaat mogelijk alarmeren van bedrijfshulpverleners, het tijdig ontruimen van het gebouw, het zo snel mogelijk melden van brand aan de brandweer, het zo snel mogelijk inzetten van de brandweer.
Voor ieder gebouw is af te lezen welke maatregelen en voorzieningen nodig zijn.
Er zijn zes aandachtsgebieden:
~ planologie
~ bouwkunde
~ installatietechniek
~ inventaris
~ interne organisatie en gebruik
~ inzet brandweer.
Om een idee te geven, de volgende voorbeelden:
De doelstelling: brand moet zo veel mogelijk worden voorkomen.
~ Bouwkunde.
Materiaal bij een verbrandingstoestel of een rookkanaal mag als gevolg van oplopende temperatuur niet snel ontbranden.
~ Installatietechniek.
Een onderwijsgebouw moet voorzien ziin van een doeltreffende inbraakdetectie om de kans op brandstichting te verkleinen. Ook een goede verlichtingsinstallatie rond het gebouw kan die kans verkleinen.
~ Interne organisatie en gebruik.
Op plaatsen met een verhoogd risico moet een rookverbod gelden.
In onderwijsgebouwen is vaak niet eens een goed ontruimingsplan of ontruimingsinstructie aanwezig. Leerkrachten en ander personeel weten niet wat te doen in geval van brand. Soms zijn nooddeuren vergrendeld. Rookwerende deuren staan vaak open.
De doelstelling: bij brand moet het gebouw tijdig zijn ontruimd.
~ Bouwkunde.
Het gebouw behoort zodanig in rookcompartimenten te zijn onderverdeeld, dat niet langer dan 30 seconden door de rook behoeft te worden gelopen. De vluchtroutes in het gebouw moeten zijn afgestemd op het aantal personen dat zich in het gebouw kan bevinden en de brandgevaarlijkheid in specifieke ruimtes. De vluchtroutes moeten duidelijk zijn aangegeven. Deuren in een vluchtroute moeten zonder een sleutel te openen zijn.
~ Interne organisatie en gebruik.
Er moet een ontruimingsplan aanwezig zijn, dat regelmatig wordt geoefend. Bedrijfshulpverleners en personeel moeten weten wat te doen bij brand. De vluchtroutes moeten vrij zijn van obstakels.
Brandveiligheid: de balans
Met dit brandbeveiligingsconcept bestaat de mogelijkheid om de brandveiligheid te verhogen door maatregelen en voorzieningen op elkaar af te stemmen. In het brandbeveiligingsconcept worden die maatregelen en voorzieningen namelijk gezien als een samenhangend geheel. Een zwaardere maatregel of voorziening enerzijds kan leiden tot een lichtere maatregel of voorziening anderzijds.
Zo kan de aanwezigheid van een brandmeldinstallatie, mits die goed functioneert, de ontdekkingstijd bekorten en dus de ontruimingstijd verlengen. De ontruimingstijd wordt ook verlengd door beter beveiligde trappenhuizen toe te passen. In het brandbeveiligingsconcept is precies aangegeven wat het effect van specifieke maatregelen betekent voor het normatief brandverloop.
Kantoorgebouwen hoger dan 50 meter zijn geen uitzondering meer.
Er staan in ons land zelfs kantoorgebouwen van meer dan 100 meter.
In sommige binnensteden levert de bereikbaarheid van kantoorgebouwen voor de brandweer een probleem op.
|
Minuten |
|
---------------------------- |
0 |
---------------------------- |
ontdekkingstijd I |
|
I ontdekkingstijd en meldtijd |
I |
|
I |
I |
|
I |
---------------------------- |
5 |
---------------------------- |
alarmeringstijd I |
|
I opkomsttijd |
I |
|
I |
---------------------------- |
7 |
|
ontruimingstijd I |
|
I opkomsttijd |
I |
|
I |
|
13 |
---------------------------- |
I |
|
I inzettijd |
I |
|
I |
I |
|
I |
I |
|
I |
|
30 |
---------------------------- |
I |
|
I redtijd/blustijd |
I |
|
I |
I |
|
I |
I |
|
I |
I |
|
I |
I |
60 |
---------------------------- |
I |
|
I nablustijd |
---------------------------- |
|
I nazorgtijd |
|
|
|
In Fasen in het normatief brandverloop in een kantoor- of onderwijsgebouw met brandmeldinstallatie met volledige bewaking. |
Een doeltreffende brandmeldinstallatie met volledige bewaking kan de ontdekkingstijd tot 5 minuten terugbrengen. Wanneer rekening wordt gehouden met de tijd, die nodig is voor het alarmeren van de aanwezigen, levert dit een tijdwinst op van 8 minuten. Een automatische sprinklerinstallatie heeft een zodanig effect, dat volledige ontruiming van een gebouw niet meer nodig is.
Met betere voorzieningen in het trappenhuis, met name gericht om de rooktoevoer zo lang mogelijk tegen te houden, kan niet alleen de ontruimingstijd worden beïnvloed, maar kan het gebouw ook hoger zijn. Hierbij wordt rekening gehouden met de afdaalsnelheid per bouwlaag.
Zo is aangegeven dat een trappenhuis met sluizen voor elke toegang een gebouw van 66 meter mogelijk maakt.
Een trappenhuis met ook nog een voorziening voor automatische overdruk bij brand kan maximaal 83 meter hoog zijn.
Aanvullende maatregelen en voorzieningen kunnen de ontruimingstijd en inzettijd dus zodanig beïnvloeden dat een veilige redding en ontruiming, en een beheersbare brand verzekerd zijn. Op deze manier is de brandveiligheid een balans geworden. Verschillende maatregelen zorgen in hun onderlinge samenhang voor een brandveilig kantoor of onderwijsgebouw.
Door fusies in het onderwijs komen er grotere en complexere onderwijsgebouwen. De hoogte kan variëren van een gebouw met één bouwlaag tot zelfs meer dan vijftien bouwlagen (universiteitsgebouw).
Inlichtingen
Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid - Nibra
Kempenbergerweg 783, Postbus 7010, 6801 HA Arnhem
www.nifv.nl, info@nifv.nl
Voor het overzicht (en de stand) van de kennisdocumenten klik hier....
Bij het opstellen van dit brandbeveiligingsconcept heeft de afdeling Veiligheidsbeleid van de directie Brandweer en Rampenbestrijding van het ministerie van Binnenlandse Zaken samengewerkt met de volgende organisaties:
~ het ministerie van Defensie
~ het ministerie van Economische Zaken
~ het ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij,
~ het ministerie van Onderwils, Cultuur en Wetenschappen
~ het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
~ het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport
~ het ministerie voor Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
~ de Nederlandse Brandweer Federatie
~ het Verbond van Verzekeraars
~ de Vereniging van Nederlandse Gemeenten
[naar top]
DezeTekstIsVanLeoHooijmansGalileoNoordwijkFacilitaireInformatieOnline
Dit document niet uitprinten, aub. Denk aan het milieu en uw onkosten.
Wilt u het nog een keer lezen maak een bladwijzer (favoriet).
Wilt u het artikel door een ander laten lezen, stuur een link door.
|
|
mede mogelijk gemaakt door facilitaire aanbieders online
Facilitaire Aanbieders Online
voor zoeken naar producten/diensten en verenigingen
klik op foto.... |
|
|
facilitaire-informatie-online.nl ©
ingevoerd op 09 februari 2010
het laatst gewijzigd op
29-12-2012
voorwaarden voor gebruik/bezoek van deze website: klik hier....
(de kleine lettertjes, maar dan iets groter)
|
|
|